Mnogi greše: kako se piše – Natalijina ili natalijina ramonda?

Pevačica Teya Dora pobednik je Pesme za Evroviziju i sa pesmom „Ramonda“ predstavljaće Srbiju na velikoj evropskoj sceni u švedskom Malmeu.

Foto: Shutterstock

Natalijina ramonda, cvet o kom Teya Dora peva, ima posebnu simboliku za Srbiju i srpski narod. Prepoznatljivi cvet ljubičastih latica opevan u stihovima pomenute pesme predstavlja simbol Dana primirja u Prvom svetskom ratu, koji se obeležava 11. novembra.

Dan primirja u Prvom svetskom ratu slavi se kao državni praznik u našoj zemlji od 2012. godine. Pre toga se obeležavao na prvim časovima u svim osnovnim i srednjim školama u Srbiji, od 2005. godine.

Tog dana, 11. novembra je 1918. godine u Francuskoj je potpisano primirje koje je bilo na snazi do konačnog mirovnog sporazuma u Versaju 28. juna 1919. godine kada je i formalno okončan Prvi svetski rat.

Natalijina ramonda je znak Dan primirja upravo zbog višestruke simbolike. Naime, amblem današnjeg praznika čini mitovi odlikovanja Albanske spomenice sa početka 20. veka odnosno zeleno-crne traka koja okružuje ljubičasti cvet, natalijinu ramondu.

Naziva se i cvet feniks jer se zna da i kada se osuši, ukoliko je zalijete, može da oživi. Njeno "ponovno rađanje" spaja se sa činjenicom da je i naša zemlja uspela da "stane na noge" odnosno da oživi nakon borbi u Prvom svetskom ratu.

Na ovo je pre nekoliko godina sugerisala i poznata srpska lektorka Violeta Babić koja je na svom Fejsbuk profilu, uoči proslave Dana primirja koji se proslavlja 11. novembra uputila ljude na greške koje često prave.

- Danas je praznik, Dan primirja u Prvom svetskom ratu, a njegov simbol je cvet natalijina ramonda. Tako uglavnom piše u našim uglednim i manje uglednim novinama. Istina je da je praznik, a nije tačno da se cvet piše Natalijina ramonda. Tačno je pak da je cvetu naziv natalijina ramonda i da se piše malim početnim slovom, baš kao što pišemo i bela rada, lepa kata, dragoljub, adamova jabuka, davidovo zrno, hristov venac, đurđevo cveće i georgina. Zapamtite, malim slovom pišu se imena biljaka i kad se podudaraju s vlastitim imenima - napisala je na svom Fejsbuk profilu Violeta Babić.

Inače, ovaj cvet spada u ugroženu vrstu koja raste na istoku Srbije i na planini Kajmačalan gde je srpska vojska pod komandom vojvode Živojina Mišića ratovala protiv bugarskih snaga tokom pripreme proboja Solunskog fronta, šro je prethoidilo oslobađanju Srbije u Prvom svetskom ratu.

Biolozi kažu da natalijina ramonda potiče još iz vremena ledenog doba, a ramonde su kao vrsta poznate još od 19. veka kada ih je francuski istraživač po kome nose ime otkrio na području današnje Španije, odnosno u Pirinejima.

Prema podacima Zavoda za zaštitu prirode Srbije, natalijinu ramondu je 1882. godine u Jelašničkoj klisuri u blizini Niša otkrio je lekar i botaničar Sava Petrović, dvorski lekar kralja Milana Obrenovića.

Zbog kraja u kojem je pronađen ovaj cvet, Petrović je želeo da ga nazove "Niška ramonda" ali je odlučio da mu dodeli ime po kraljici Nataliji Obrenović.

Ovaj cvet je u našoj zemlji zaštićen zakonom kao „strogo zaštićena vrsta“, čime je strogo zabranjeno i kažnjivo njeno sakupljanje i narušavanje staništa.

Podsetimo, natalijina ramonda koja se može naći i u Severnoj Makedoniji, severnoj Grčkoj, Albaniji, Crnoj Gori i na severozapadu Bugarske, treća je i poslednja otkrivena vrsta iz roda ramondi, posle „srpske ramonde“ koju je na Rtnju našao Josif Pančić i "ramonde myconi", endemske vrste koja raste na Pirinejskom poluostrvu.

Izvor: Magazin Novosti